Niegdyś to właśnie w Bazylice św. Jana na Lateranie – rzymskiej katedrze – papieże celebrowali liturgię Wielkiego Czwartku łącznie z obrzędem mycia stóp. W lewej kaplicy transeptu – Ołtarzu Sakramentu – przechowywany jest fragment stołu, przy którym odbyła się Ostatnia Wieczerza. Relikwiarz wystawia się na widok publiczny wyjątkowo w Niedzielę Wielkanocną.
Bazylika św. Jana na Lateranie – San Giovanni in Laterano – Matka i Głowa wszystkich kościołów świata – piękna, choć odnoszę wrażenie, najmniej doceniana z czterech bazylik papieskich. Zdjęcia pochodzą z Wielkiego Tygodnia 2016 roku.
O Ostatniej Wieczerzy w Kaplicy Sykstyńskiej przeczytają Państwo w artykule –Jak namalować zdradę.
Ostatnia Wieczerza w Kaplicy Sykstyńskiej – jej autor Cosimo Rosselli wspaniale zinterpretował ten bardzo popularny w malarstwie motyw ewangeliczny.
Kiedy turyści wchodzą do Kaplicy Sykstyńskiej, zwykle pomijają boczne ściany, upajając się Michałem Aniołem. A szkoda, bo to prawdziwe arcydzieła. Piękne kolory, harmonia, namalowane dużo wcześniej niż dzieła Michała Anioła, a w dodatku namalowane przez konsorcjum najlepszych artystów tamtych czasów pod kierownictwem znakomitego Perugina.
6 scen z życia Chrystusa i 6 z życia Mojżesza na przeciwległych ścianach. I kiedy już Państwo będą opuszczać Kaplicę Sykstyńską, spójrzcie w górę – to ostatni fresk po prawej stronie stojąc twarzą do ołtarza, tuż za kratą, namalowany w 1481-82 roku.
Jak Rosselli namalował zdradę Judasza? Genialnie. Przy półokrągłym stole pozbawionym nakryć i jedzenia, jest jedynie kielich, wokół Jezusa siedzi 11 apostołów. Judasz siedzi naprzeciw niego. Jako jedyny z apostołów ma ciemną aureolę, przepasany żółtą szatą, wszak żółty kolor od wieków symbolizował zdradę. Ale jest jeszcze jeden drobny detal. To diabełek przyczepiony do włosów Judasza. Kapitalne.
Apostołowie są skonsternowani, bo oto Jezus wyjawił, że jeden z nich ich zdradzi. Święty Jan po prawej ręce Chrystusa wskazuje dłonią na siebie. Inni szepcą zaskoczeni. Jezus trzyma w dłoni kawałek chleba, który zamoczy w winie i według Jana poda go Judaszowi.
W głębi widzą Państwo trzy okienka namalowane przez Biaggia d’Antonio Tucciego – tematycznie związane z Ostatnią Wieczerzą. Trzy sceny Męki Pańskiej.
Od lewej
I – Modlitwa Jezusa – apostołowie śpią w Ogrodzie Getsemani.
II – Grupa osób uzbrojonych w miecze i kije, widać nawet czerwone szaty z symbolem Imperium Rzymskiego SPQR zbliża się do Ogrodu Getsemani, aby aresztować Jezusa. Obok Jezusa Judasz, który wg Mateusza pocałuje Jezusa, po czym zebrani go aresztują. Słynny pocałunek Judasza.
W dole widzimy świętego Piotra, który usiłuje powstrzymać prześladowców, obcinając ucho słudze arcykapłana, ale Jezus grozi Piotrowi palcem, wypowiadając znane wszystkim słowa. Schowaj miecz, bo kto mieczem wojuje, od miecza ginie.
III – Ukrzyżowanie – pod krzyżem apostoł Jan pocieszający Marię, są także dwie kobiety, jak również oddalający się św. Piotr.
Dla chrześcijan Wielkanoc jest najważniejszym świętem w Roku Liturgicznym. Nic więc dziwnego, że Rzym przeżywa wówczas najazd pielgrzymów i turystów pragnących uczestniczyć w Drodze Krzyżowej w Koloseum czy wielkanocnej mszy na Placu św. Piotra w Watykanie. Otrzymuję ostatnio sporo wiadomości z prośbą o harmonogram uroczystości papieskich, dziś zatem pierwsza część poradnika.
24 marca – Wielki Czwartek – Msza Krzyżma Świętego – 9.30 Bazylika św. Piotra
Niegdyś to właśnie w Bazylice św. Jana na Lateranie– katedrze rzymskiej papieże celebrowali liturgię Wielkiego Czwartku łącznie z obrzędem mycia stóp. W lewej kaplicy transeptu – Ołtarzu Sakramentu – przechowywany jest fragment stołu, przy którym odbyła się Ostatnia Wieczerza. Relikwiarz wystawia się na widok publiczny wyjątkowo w Niedzielę Wielkanocną.
25 marca – Wielki Piątek
17.00 Bazylika św. Piotra – Męka Pańska
21.15 Droga Krzyżowa w Koloseum – miejscu męczeńskiej śmierci pierwszych chrześcijan. Dla wielu wiernych to najbardziej spektakularne wydarzenie Wielkiego Tygodnia. W tym roku rozważania przygotował arcybiskup Perugii – kardynał Gualtiero Bassetti.
Drogę Krzyżową w Koloseum z 14 kapliczkami wzdłuż Via Sacra zainicjował papież Benedykt XIV na obchody Jubileuszu 1750 roku. Umieścił też krzyż pośrodku Koloseum. Tradycję przerwano po zjednoczeniu Włoch, usunięto kapliczki i krzyż z wnętrza amfiteatru Flawiuszy, ten jednak powrócił po podpisaniu traktatów laterańskich, ale nie w centralne, a boczne miejsce. Dawną tradycję odnowił papież Jan XXIII, ale tylko raz w 1959 roku, natomiast całkowicie przywrócił ją papież Paweł VI w 1964 roku. Wtedy też RAI po raz pierwszy transmitowała drogę w kanale Eurowizji.
Jest jeszcze jedno miejsce szczególnie miejsce związane z Męką Pańską (oprócz słynnych Świętych Schodów), ale rzadko odwiedzane. To Bazylika Santa Croce in Gerusalemme, do której zapraszam Was w artykule Santa Croce in Gerusalemme – rzymska Jerozolima(znajduje się kilometr piechotą od San Giovanni in Laterano, jeden przystanek tramwajem nr 3). Zobaczycie w niej wspaniałe freski rzymskiego malarza Antoniazzo Romano obrazujące Legendę św. Krzyża oraz Kaplica Relikwii, które według tradycji przewiozła do Rzymu święta Helena, matka cesarza Konstantyna. Wśród nich m.in. : fragmenty krzyża, gwóźdź użyty podczas ukrzyżowania, dwa kolce z korony cierniowej i tabliczka w wyrokiem śmierci po hebrajsku, grecku i łacinie, tzw. Titulus Crucis. Papieże w przeszłości celebrowali tu liturgię Wielkiego Piątku.
26 marca – Wielka Sobota
20.30 Wigilia Paschalna – Bazylika św. Piotra
27 marca – Niedziela Wielkanocna
10.15 uroczysta msza wielkanocna na Placu św. Piotra. Po niej o 12.00 błogosławieństwo Urbi et Orbi.
Na wszystkie uroczystości, którym przewodniczy papież za wyjątkiem Drogi Krzyżowej w Koloseum wymagane są bilety wstępu. Są one bezpłatne. Rezerwujemy je w Biurze Prefektury Papieskiej (szczegółowe informacje na stronie internetowej Prefektury).
W centrum Rzymu mieści się również kościół polski pod wezwaniem św. Stanislawa – przy Via delle Botteghe Oscure, 15, niedaleko Piazza Venezia. Tam można uczestniczyć w nabożeństwach w języku polskim. W Wielką Sobotę zgodnie z polską tradycją odbywa się święcenie pokarmów. Kościół pośredniczy także w rezerwacji wejściówek na msze papieskie (kontakt – strona internetowa)
Trwają obchody Jubileuszu Miłosierdzia. To okazja, aby odwiedzić wszystkie bazyliki papieskie i przekroczyć progi Drzwi Świętych. Aby przekroczyć Drzwi Święte w Bazylice św. Piotra, należy się zarejestrować (szczegóły w moim artykule dotyczącym jubileuszu). Do pozostałych bazylik nie trzeba się rejestrować, wystarczy przejść przez bramki bezpieczeństwa.